کوه ها چرا و چگونه به وجود آمده اند؟
لغت نامه ها یک کوه را این طوری تعریف می کنند که بلندتر و سراشیب تر از یک تپه است. در واقع کوه یک بخش تغییر یافته از سطح زمین بر اثر عوامل طبیعی است که در یک منطقه محدود دراز شده و به سمت بالای زمین گسترش پیدا کرده. کوه ها معمولاً شیب دارند، کناره هایشان سرازیری است و قله ها و نوک های تیز یا اندکی گرد دارند.
معمولاً، کوه ها زمین های تغییر شکل یافته ای هستند که بیش از 600 متر ارتفاع دارند. کوه ها در هر قاره و حتی زیر اقیانوس های بزرگ وجود دارند. به دلایل مختلف چند نوع مشخص از کوه ها وجود دارند.
کوه ها محل سکونت تقریباً یک دهم انسان ها هستند و یک پنجم سطح خشکی های زمین را می پوشانند و در 75 درصد کشورها وجود دارند. بیشتر از نیمی از آب تازه جهان از کوه ها سرچشمه می گیرد و همه رودخانه های اصلی جهان از سرچشمه های کوهستانی تغذیه می شوند.
کوه ها چگونه تشکیل شده اند؟
کوه ها در دوره های زمانی طولانی و بر اثر نیروهای وحشتناکی در داخل زمین تشکیل شده اند. کوه ها بر اثر آتشفشان ها، فرسایش و آشفتگی یا بالا رفتن پوسته زمین به وجود آمده اند.
پوسته زمین از شش تکه عظیم به نام صفحات ساخته شده که وقتی به هم گیر می کنند مثل یک پازل می شوند. موقعی که دوتکه از پوسته زمین به هم کوبیده می شوند، ممکن است زمین به سمت بالا هل داده شود و کوه ها تشکیل شوند. بسیاری از بزرگ ترین کوه های جهان به خاطر برخوردهای عظیم بین قاره ها به وجود آمده اند.
آیا می دانید که زمین لرزه ها هم موقعی که دو صفحه همدیگر را به عقب هل می دهند و باعث ایجاد شکاف و شکستگی در پوسته می شوند رخ می دهد؟
افزايش تنوع زيستي با تشكيل كوه ها
بسياري تصور مي كنند پايداري يك محيط در دراز مدت به غنای گونه ها منجر مي شود اما حالا مشخص شده درواقع مناطقي كه از نظر زمین شناسی پویا هستند نقش عمده ای در افزایش تنوع زیستی دارند. درواقع رشته کوه های جوان مانند آند، هیمالیا و زاگرس (در ایران و عراق) چشم انداز وسيعي را مقابل ما قرار مي دهند و بسیاری از زیستگاه های جدید برای توسعه گونه های جدید مفیدند. البته اثرات تشکیل کوه ها و تغییرات آب و هوایی مرتبط با آنها فراتر از ايجاد تنها رشته کوه ها است و سیستم های رودخانه اي هم به دنبال آن تغییر مي كند.
آتشفشان چیست؟
آتشفشان یک ساختمان زمین شناسی است که به وسیله آن مواد آتشفشانی (به صورت مذاب ، گاز ، قطعات جامد یاهر 3)از درون زمین به سطح آن راه می یابند. انباشتگی این مواد در محل خروج، برجستگی هایی به نام کوه آتشفشان ایجاد می نماید.
آتشفشان یکی از پدیده های طبیعی و دائمی زمین شناسی است که در طول تاریخ زمین شناسی نسبتا بدون تغییر باقی مانده و در ایجاد، تحول و تکامل پوسته و گوشته زمین نقش اساسی داشته و دارد.
تولید مواد آتش فشانی و پدیده های مؤثر در ایجاد آتشفشان از دوره پرکامبرین تا عهد حاضر تغییر چندانی نداشته است و آنچه در این راستا تغییر کرده است، نوع دانسته ها، چگونگی اندیشیدن و نحوه بهره گیری از آنهاست.آتشفشانها پدیده های جهانی هستند و در سایر کرات منظومه شمسی به ویژه سیارات مشابه زمین یک پدیده عادی محسوب می شود و آتشفشان بی شک در کیهان نیز رخ می دهد.
همچنین پوشش سطحی ماه اغلب با سنگ های آتشفشانی پوشیده شده است و بارزترین ارتفاعات مریخ توسط آتش فشانها ساخته شده است.
فوران های فومرولی در برخی کرات مانند قمر آیو در سیاره مشتری یک پدیده عادی می باشد. زبانه های آتش و لکه های خورشیدی را جدا از ماهیتشان، می توان نوعی فوران آتش فشانی در خورشید تلقی نمود.
علم آتشفشان شناسی به مباحث نحوه تشکیل و تحول ماگما، چگونگی جابجایی و حرکت انواع مواد، گدازه ها و ماگماها و نیز تحولات آنها در اتاقک های ماگمایی، چگونگی فعالیت آتش فشان ها و گسترش مواد آتشفشانی در سطح زمین، چگونگی تحول مواد آتشفشانی و ... اشاره می کند. علم آتشفشان شناسی از برخی علوم زمین چون پترولوژی ، تکتونیک جهانی، ژئوشیمی، چینه شناسی ، رسوب شناسی ، ژئوفیزیک ، کیهان شناسی و برخی دیگر از علوم تجربی مانند شیمی، فیزیک ، آمار و ریاضی کمک می گیرند.
آتشفشان چیست,آتشفشان چيست,آتشفشان فعال چیست,کوه آتشفشان چیست,آتشفشان خاموش چیست,توف آتشفشان چیست,مخروط آتشفشان چیست؟,فواید آتشفشان چیست,تف آتشفشان چیست,آتشفشان نیمه فعال چیست,اطلاعات عمومی،دانستنیها،معلومات عمومی،آیا می دانید
آتشفشانها دستگاههایی هستند که سطح زمین را با مناطق درونی زمین ، یعنی جایی که بر اثر بالا بودن دما ، سنگها به صورت مذاباند، مربوط میکند و از آن گدازههای آتشفشانی ، مواد آذر آواری و گازها خارج میشود. هنگامی که مواد مذاب به سطح زمین میرسند. غالبا برجستگیها و اشکال خاصی ایجاد میکنند. در بسیاری از آتشفشانها ، فعالیت به یکباره به اتمام نمیرسد و در اکثر موارد ، مراحل خروج مواد یا مراحل فعالیت آتشفشانها با مراحل آرامش توام است. مرحله آرامش یک آتشفشان ، که ممکن است بسیار طولانی هم باشد، به نام مرحله خاموشی آتشفشان نامیده میشود (مانند مرحله فعلی سهند).در بعضی از آتشفشانها مرحله خاموشی ممکن است دائمی باشد، اما این امر نسبی است. اصطلاح آتشفشان معمولا تصوری از کوه مخروطی را در خاط تجسم میکند که قله آن شکل قیف مانند داشته و دهانه آتششان در داخل آن قرار دارد و معمولا از آن دودهای غلیظ و رنگی خارج میشود. بسیاری از محققین سعی کردهاند برای فعالیتهای آتشفشانی که به صور مختلف انجام میپذیرد، نظم و ترتیب قائل شده و آنها را ردهبندی نماید. انواع فعالیتهای آتشفشانی بر اساس اهمیت مواد خارج شده به قرار زیر است:
معمولا تحت عنوان فوران اصلی از مراحل تشکیل یک آتشفشان جدید صحبت میشود. این فورانها را نمیتوان از فورانهایی که دودکش مسدود دارند مجزا نمود. ولی میتوان ادعا کرد که در فورانهای اصلی دودکش جدید حاصل میشود در حالی که در فورانهای گازی فقط دودکش قدیمی دوباره باز میگردد.
فورانهای گازی
فوران گازی انفجاری ممکن است دهانه مسدود آتشفشان را باز نماید و یا قله آن را به خارج پرتاب کند. در حالی که فاقد هرگونه گدازه است. نمیتوانیم منشا گازهایی را که سبب انفجار میشوند با اطمینان تعیین کنیم، زیرا انفجار ممکن است مربوط به خروج گازهای ماگمایی یا مربوط به آبهای زیرزمینی باشد که بر اثر گرما تبخیر گردیدهاند. فورانهای گازی غالبا در آتشفشانهای نیمه خاموشی که دهانه مسدود دارند، حاصل میشود.
فورانهای آبدار
درحالت کلی هنگامی که سفرههای آبدار زیرزمینی در مجاورت ستونهای ماگمایی قرار گیرد، آب آن گرم و به بخار تبدیل میشود. افزایش فشار باعث انفجار مخزن بخار میگردد و در این حالت از فورانهای آبدار صحبت میشود. این قبیل فورانها انفجاریاند و به همین دلیل به آنها انفجار آبدار میگویند.
منبع کوه:020
IR.
منبع اتشفشان:akairan.com
نظرات شما عزیزان:
برچسبها: